Lichamelijke mishandeling

Bij lichamelijke mishandeling van kinderen gaat het om verschillende vormen van geweld. Veel voorkomend is het slaan van kinderen. Dat kan met de vlakke hand of met een voorwerp zoals een schoen of een stok. Ook stompen, krabben, bijten, schoppen en aan de haren trekken zijn vormen van geweld die vaker door ouders worden toegepast. Soms lopen kinderen brandwonden op, bijvoorbeeld wanneer ouders met opzet een hand van hun kind tegen de kachel duwen. Of een strijkijzer tegen het lichaam van hun kind drukken.

Bij lichamelijk mishandeling onderscheiden we enkele bijzondere vormen die zeer ernstige gevolgen kunnen hebben:

– Vrouwelijke genitale verminking of meisjesbesnijdenis

Dit betreft het gebruik waarbij de clitoris (deels) wordt besneden of verwijderd. Dit gebeurt meestal in de leeftijd tussen 5 en 15 jaar. Meisjesbesnijdenis komt voor vooral bij gezinnen afkomstig uit een aantal landen in Afrika, zoals Somalië en Guinee.

– Münchhausen-by-proxysyndroom

Van dit syndroom is sprake wanneer – meestal een van de – ouders naar de buitenwereld het beeld laten ontstaan dat hun kind ziek is, een beperking heeft of gewond is.

– Shakenbabysyndroom

Het shakenbabysyndroom staat voor het schudden van een jong kind waardoor hersenletsel ontstaat of waardoor het kind zelfs kan overlijden.

Gevolgen op korte termijn zijn onder meer verwondingen, blauwe plekken en botbreuken. Lichamelijke mishandeling kan op korte termijn ook leiden tot ernstige gevolgen als hersenletsel, blijvende invaliditeit of overlijden.
In de adolescentie en op volwassen leeftijd is er een grotere kans op agressief en gewelddadig gedrag. Dit gedrag kan zich richten op volwassenen buiten de familie, op de partner, op kinderen of op andere leden van het gezin. Ook niet-gewelddadig crimineel gedrag komt vaker voor. Daarnaast zien we vormen van beschadigend gedrag dat zich op het slachtoffer zelf richt. Bijvoorbeeld in de vorm van automutilatie of suïcidaliteit. Ook emotionele problemen in de vorm van depressiviteit en angsten kunnen gevolgen zijn van fysiek geweld in de jeugd.

Lichamelijke mishandeling geeft signalen die vaak makkelijker te herkennen zijn dan de signalen van andere vormen van kindermishandeling. De signalen zijn vaak beter zichtbaar zijn:

• blauwe plekken
• krassen op de huid
• bijtplekken
• botbreuken
• verwondingen
• angstig
• teruggetrokken
• agressie

Bij alle signalen geldt dat ze niet kunnen worden gezien als een bewijs dat een kind mishandeld wordt. Signalen moeten worden gezien als een aanmoediging om verder te kijken, om zich verder te verdiepen in de situatie van het kind en het gezin. Voor professionals vormt een signaal de aanleiding tot het zetten van Stap 1 van de Codigo di Proteccion.

• https://www.nji.nl/Vormen-Kinderen-die-getuige-zijn-van-huiselijk-geweld
• Berge, I. ten, A. Addink., M. de Baat ., C. Bartelink., J. van Rossum., en A. Vinke (2012). ‘Stoppen en helpen: Een adequaat antwoord op kindermishandeling.’ Utrecht/Amsterdam: Nederlands Jeugdinstituut/SWP.
• https://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1098&context=psychfacpub